TOP 10 Ryga - must see w stolicy Łotwy
1. Najważniejsze świątynie miasta – Katedra i Sobór Narodzenia Pańskiego
Zdecydowanym must see w Rydze jest Katedra pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny. Ta luterańska świątynia została wzniesiona w XIII w. i do dzisiaj jest największą katedrą krajów bałtyckich, jej wieża ma 90 m wysokości. Katedra w Rydze jest przy okazji najdroższą ze wszystkich atrakcji miejskich, bilet wstępu kosztuje 10 euro (2022 r.). Mimo, że jest to cena wygórowana w podrównaniu do innych płatnych obiektów w Rydze, zdecydowanie warto zapłacić za wejście.
Wnętrze katedry jest wypełnione zabytkami, które przez wieki były częścią zwiedzanej budowli. Znajdziemy tu m.in. koguta, który wieńczył wieżę, czy różne elementy architektoniczne wskazujące na gotyckie początki świątyni. Z późniejszego okresu, baroku, znajdują się ślady fresków ściennych, czy bogato dekorowane mównice oraz słynne na całym świcie organy. Datowane na lata 80. XIX wieku zostały stworzone przez organomistrza Walckera i składają się bagatela z 6768 piszczałek i są czwartymi największymi organami w Europie!
Oprócz wnętrza katedry, warto przespacerować się krużgankiem, tam są prawdziwe cuda. Podczas spaceru wokół dziedzińca można wejść do kilku komnat, w których znajdują się wystawy czasowe. Znajdziecie tu sale ze szkłem, kaflami czy drobnymi zabytkami. Wzdłuż ganku wyłożone są elementy wykorzystywane niegdyś do obrony miasta i katedry. Zobaczymy tu armaty, kule armatnie i kule balistyczne, broń, rzeźby, płaskorzeźby oraz przedstawienia świętych. Co ciekawe, znajduje się tu jedyny znany wizerunek Ako z Mārtiņsala (Holme) – wodza Liwów, rdzennych mieszkańców dolnej Dźwiny. Wódz został zabity w 1206 r w powstaniu przeciwko krzyżowcom, a jego głowę wysłano właśnie do Katedry w Rydze na znak zwycięstwa. “Prezent” ten został utrwalony w formie rzeźby.
Drugą najważniejszą budowlą religijną w Rydze jest Sobór Narodzenia Pańskiego. Świątynia ta znajduje się w ścisłym centrum, wejście jest bezpłatne, ale panuje tu kilka zasad, których trzeba przestrzegać – wejść można w długich spodniach, góra ciała też musi być w pełni okryta, a kobiety dodatkowo muszą założyć chustę na głowę.
Katedra Łotewskiej Cerkwi Prawosławnej jest jednym z najpiękniejszych i najbardziej monumentalnych budowli w mieście. Jest to największa katedra prawosławna w krajach bałtyckich. Budynek ma wysokość 40 m, dzięki czemu idąc bulwarem Brīvības od strony słynnego Pomnika Wolności (patrz pkt. 9), od razu rzuca się ona w oczy. Wewnątrz znajdziemy namalowane przez Wasilija Wereszczagina, słynnego rosyjskiego naturalisty, ikony. Rzecz jasna, najważniejszą częścią Soboru jest pozłacany ikonostas.
Historia miejsca jest niezwykle ciekawa. Sobór Narodzenia Pańskiego został założony w stylu neobizantyjskim w latach 1876-1883. Podczas I wojny światowej wojska niemieckie przekształciły katedrę prawosławną w kościół luterański. Do dawnej funkcji wróciła ona w 1921 roku. Na początku lat 60. władze sowieckie zamknęły katedrę, a budynek został przeznaczony na planetarium. Katedra została odrestaurowana po odzyskaniu przez Łotwę niepodległości w 1991 roku.
2. Kościół św. Piotra i Muzykanci z Bremy
Kościół św. Piotra w Rydze jest jednym z najważniejszych historycznych budynków w Rydze. Wzmianki w kronikach wskazują, że kościół funkcjonował już w 1209 roku. Stanowił najważniejszy budynek średniowiecznej Rygi. Na początku był zbudowany w stylu gotyckim, co widać na pierwszy rzut oka – wysokie, wypełnione witrażami okna, strzelistość konstrukcji i trójnawowe wnętrze wykończone sklepieniem krzyżowo-żebrowym. W późniejszym okresie przebudowano go w stylu barokowym.
Kościół św. Piotra ma jeden z najwyższych punktów widokowych w Rydze. Warto wdrapać się na wieżę mierzącą 123 m wysokości, wejście na nią jest dodatkowo płatne (5 euro). Wchodząc na górę warto wiedzieć, że jest to już trzecia wieża Kościoła św. Piotra. Ta najwyższa, sięgająca ponad 130 m wysokości funkcjonowała w średniowieczu, później w 1666 wzniesiono drewnianą szpilę o wysokości 54,5 m, wtedy była to najwyższa szpila w Europie. Obecna forma powstała w latach 1968–1973.
Wnętrze kościoła wypełnione jest dawnymi elementami architektonicznymi. Na szczególną uwagę zasługują malowidła przedstawiające sceny biblijne. Spacerując po wnętrzu kościoła znajdziemy wmurowane groby, a także zejście do katakumb.
Na tyłach kościoła znajdziemy wyjątkowo ciekawą rzeźbę, która szybko stała się symbolem Rygi. “Muzykanci z Bremy” kojarzą nam się przede wszystkim z baśnią braci Grimm, a także niemieckim miastem. Bohaterzy powieści ustawieni są na sobie, od największego do najmniejszego zwierzęcia: na dole stoi osioł, na nim pies myśliwski, na nim kot, a na szczycie kogut. Miejscowi mówią, że jak potrzesz rzeźbę, uzyskasz trochę jej szczęścia, im więcej wytrzesz tym więcej szczęścia będziesz miał w życiu. Ciekawe, prawda? My też tarliśmy, a kolejka turystów wydłużała się z każdą chwilą.
3. Targ Centralny
Każdy dzień zwiedzania Rygi zaczynaliśmy od wizyty na targu. Mieszkając na Moskiewskim Przedmieściu codziennie przechodziliśmy koło pięciu dużych hal, w których sprzedawcy gwarnie wymieniają towar za pieniądze. Jest to jedno z największych targowisk w Europie i zdecydowanie warto tu przyjechać, aby zaznać miejscowego kolorytu. Znajdziemy tu wszystko, od sklepów z pamiątkami, przez część z owocami, rybami, serami, mięsem, napojami, a kończąc na barach i restauracjach. Zjemy tu uzbecki chleb, który zakąsimy kiszonkami, kupimy gruziński ser. Ryga dla nas jest miastem łączącym kulturę wschodu i zachodu, dzięki temu to, co popularne na wschodzie, tu jest czymś normalnym.
Samo targowisko historycznie jest wyjątkowe. Hale wykorzystywane były przez Niemców do przechowywania zeppelinów podczas I wojny światowej. W 1926 roku przetransportowano je z Vainode (okolice Lipawy) do Rygi i w 1930 roku otwarto targowisko, które wówczas było największym targiem w Europie. Hale wpisane są na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Jeżeli planujecie wizytę na targu, warto zabrać ze sobą gotówkę, ponieważ nie wszędzie można zapłacić kartą. Na miejscu jest bankomat.
4. Dom Bractwa Czarnogłowych
“Ten nie był w Rydze, kto nie zobaczył Domu Bractwa Czarnogłowych” – Oskar Kubrak. Wizerunek dwóch gotyckich, kolorowych domów obok siebie pojawia się dosłownie wszędzie, na pocztówkach, magnesach, reklamach, książkach i przewodnikach o Rydze. Budynek cieszy nie tylko swoją oryginalną architekturą, ale także i wyjątkowo ciekawą historią.
Wzniesiono go w XIV wieku, od razu stał się siedzibą Bractwa Czarnogłowych, czyli grupy skupiającej młodych, możnych, niemieckojęzycznych i nieżonatych kupców, celem dbania o swoje interesy. Grupa, niekiedy siłą, broniła swoich interesów, które sięgały na całe terytorium współczesnej Łotwy. W XVI wieku reformacja zdominowała wiarę kupców, to właśnie wtedy patronem stał się św. Jerzy (opiekun rycerzy), a później opiekę nad Bractwem przejął św. Maurycy. Co ciekawe, św. Maurycy przedstawiany jest jako czarnoskóry Maur. Jego głowa pojawiła się w herbie Bractwa Czarnogłowych.
Bogato zdobionej, kolorowej, manierystycznej fasady, którą możemy podziwiać do dzisiaj, budynek doczekał się w XVI-XVII wieku. Dom długo funkcjonował jako miejsce spotkań ważnych osobistości i głów państw. To właśnie w pomieszeniach Domu Bractwa Czarnogłowych ważyły się losy wojny wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920), a także 18 marca 1921 podpisano tu traktat pokojowy kończący I wojnę światową, znany z historii jako “traktat ryski”.
Będąc na miejscu można zwiedzić wnętrze i pokoje, w których podejmowane były decyzje ważące losy świata. Znajduje się tu także panorama Lubeki. Zanim wejdziecie, polecamy abyście zwrócili uwagę na bramę wejściową, z jednej strony mamy herb Rygi i Matkę Boską, a z drugiej herb Bractwa Czarnogłowych i czarnoskórego św. Maurycego. W górnej części fasady znajduje się płaskorzeźba króla Artura oraz zegar astronomiczny zwany Wiecznym Kalendarzem. Oprócz godzin i minut, wskazuje też fazę księżyca, znak zodiaku, dzień tygodnia i datę.
5. Nietypowa Ryga (Lis i lew, pałac kultury)
Ryga jest pełna nietypowych miejsc i budowli. Jednym z najsłynniejszym w mieście budynków jest Akademia Nauk Łotwy, formą przypomina Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, czy siedem sióstr Stalina w Moskwie. Budynek nie zaskakuje wysokością, gdyż mierzy jednie 108 m, czyli około 130 m mniej niż PKiN. Jego budowę rozpoczęto w 1955 roku, a oddano do użytku w 1960. Jeżeli będziecie mieszkać na Moskiewskim Przedmieściu nie ma możliwości, abyście nie przeszli obok niego idąc w kierunku Targowiska Centralnego i Starego Miasta.
Niedaleko Akademii Nauk Łotwy znajduje się artystyczny skwer, gdzie Łotysze oprócz street artu zaserwują coś do picia i jedzenia. Absolutnym hitem jest metalowa instalacja przedstawiająca olbrzymiego lisa. Ma być to dzieło sztuki poświęcone ochronie zwierząt, szczególnie tych, które znajdują się w klatkach w ryskim zoo.
Koło przystanku autobusowego, przy Akademii Sztuk Pięknych (zwróćcie proszę uwagę na elementy zdobnicze Akademii, znajdują się tam m.in. symbole iluminatów), znajduje się ciekawa rzeźba przedstawiająca leżącego lwa. Rzeźbę ustawiono tu w 2015 roku, a jej artystką jest Liene Mackus. Leżący lew powstał w ramach programu “Art in the Public Place”. Polecamy odwiedzić Facebooka artystki, gdzie znajdziecie pełną fotorelację z tworzenia rzeźby.
6. Brama Szwedzka i Koszary
Duże znaczenie Rygi w średniowieczu, wymuszało od miasta wzniesienie potężnych murów miejskich. Do dnia dzisiejszego mało co z nich zostało. Jednym przykładem z ośmiu bram miejskich jest tzw. Brama Szwedzka. Pozostałe zostały rozebrane, a cegły posłużyły do budowy nowych dzielnic. Nazwa bramy wzięła się od tego, że miała ona pod koniec XVII wieku łączyć miasto z garnizonem Szwedzkim stacjonującym w koszarach po drugiej stronie muru miejskiego.
Koszary św. Jakuba to uliczka szeregowo ustawionych segmentów z piwnicami. Koszary zamyka Baszta Prochowa, która niegdyś strzegła Bramy Prochowej. Na bocznej ścianie koszar znajduje się popularny wśród turystów mural z herbami gmin łotewskich.
Warto pochodzić po okolicy, można poczuć się dosłownie jak w średniowieczu. Wąskie uliczki, wyłożone brukiem, gęsta kamienna zabudowa sprawiają, że przenosisz się w czasie. Prawdę mówiąc dla Oskara to było jedno z najprzyjemniejszych doświadczeń podczas naszego kilkudniowego city breaku.
7. Dom Kotów
Centrum Rygi to zdecydowanie miejsce dla miłośników średniowiecza. Nawet secesyjny dom, zbudowany w 1909 roku, jest stylizowany na średniowieczny budynek. W dodatku to jeden z najsłynniejszych domów w mieście. Dom Kotów to budynek, który przyjął nazwę od dwóch rzeźb kotów z wygiętymi grzbietami i podniesionymi ogonami umieszczonych na dachu.
Właścicielem domu był Łotysz Plume, który starał się o dostanie do ekskluzywnej gildii bogatych, niemieckich przemysłowców. Odmowa przyjęcia go do elitarnego klubu poskutkowała ustawieniem kotów pupą w kierunku siedziby gildii. Oburzony prezydent gildii wytoczył Plume sprawę sądową, którą wygrał, a właściciel domu przy Meistaru 10 musiał odwrócić koty.
8. Getto + ruiny Wielkiej Synagogi Chóralnej
Jest to zdecydowanie najsmutniejszy punkt na naszym TOP10. Muzeum Getta Ryskiego i Holokaustu na Łotwie otwarto w 2010 roku. Wejście do muzeum jest bezpłatne i znajduje się przy słynnej Akademii Nauk Łotwy (patrz pkt. 5). Na miejscu można zobaczyć kilka sal, w których wyeksponowane są prywatne rzeczy Żydów przetrzymywanych w granicach getta. W latach 1941-1943 przebywało tu około 50 tys. łotewskich, niemieckich, czeskich i austriackich Żydów. W jednej z sal znajdują się wywieszone zdjęcia – oświetlone fotografie w ciemnym pomieszczeniu rozbudzają wyobraźnię i pozwalają uświadomić sobie skalę mordów dokonywanych na ludności żydowskiej.
Na terenie getta wystawiono wagon, którym przewożono Żydów, można wejść do środka oraz zajrzeć do typowego domu, które funkcjonowały tu w czasie II wojny światowej. Wzdłuż muru getta znajdują się wypisane imiona i nazwiska zmarłych.
Getto funkcjonowało głównie w dzielnicy Moskiewskie Przedmieście, gdzie mieszkaliśmy podczas naszego pobytu. Niedaleko samego muzeum i Akademii Nauk Łotwy znajdują się ruiny Wielkiej Synagogi Chóralnej (przy ul. Gogola). Warto zatrzymać się w tym miejscu i pozachwycać zachowanymi płaskorzeźbami, które do dziś są widoczne na ścianach synagogi. Obok ruin stoi pomnik Holokaustu.
9. Pomnik Wolności + zegar i najlepsze lody
10. Secesja
Mamy nadzieje, że tym postem rozbudziliśmy Wasze podróżnicze smaki i już myślicie co spakujecie do plecaka lecąc do Rygi. Jak już wrócicie, albo byliście w stolicy Łotwy wcześniej i znacie jakieś ciekawe miejsca – zostawcie komentarz!
Malta – 10 porad, które ułatwią zwiedzanie
Jeśli wybierasz się na Maltę, koniecznie przeczytaj. Ten praktyczny wpis z pewnością ułatwi Ci zwiedzanie wysp.
Start Seeusoon!
Poznawaj świat razem z nami. Podróżujemy z historią w tle, zarażamy ciekawością do świata i dzielimy się naszym doświadczeniem.
Gruzja – zwiedzanie Mcchety i początki chrześcijaństwa
Wielki Trójca Chrześcijańska, to Armenia, Gruzja i Etiopia – czyli pierwsze kraje na świecie, które przyjęły chrześcijaństwo. Gruzja zrobiła to jako druga, dziś można odwiedzić miejsce, gdzie narodziły się początki tej religii. Zapraszamy na zwiedzanie Mcchety.